De website van InfoMil is uitgebreid met ruim zevenhonderd milieumaatregelen en ongeveer zestig praktijkvoorbeelden. Naast algemeen toepasbare preventiemaatregelen zijn vele branchespecifieke maatregelen opgenomen. Ook op het gebied van asbest zijn enkele maatregelen opgenomen. De website Milieu en winst is opgegaan in de nieuwe databank. Bron: Infomil, 16 februari 2006. Meer www.infomil.nl
Gedeputeerde Staten van Overijssel hebben op 3 februari het Uitvoeringsprogramma bodemsanering 2005-2009 vastgesteld. Met een bedrag van ruim 100 miljoen euro gaat het provinciebestuur zich de komende vier jaar actief richten op onder andere de sanering van asbest, waterbodems en gasfabrieksterreinen. Bron: www. overijssel.nl, 3 februari 2006. Meer overijssel.nl.
De instorting van de WTC torens in 2001 heeft nog steeds schadelijke effecten op de gezondheid van mensen die op het terrein aanwezig waren tijdens en vlak na de ramp. The Philadelphia Inquirer meldt inmiddels al 24 sterfgevallen door aandoeningen aan luchtwegen en longen. Dit als gevolg van de gevaarlijke stoffen die vrijkwamen bij de ramp, waaronder asbest. Officiële instanties melden dat het nog te vroeg is om de lange termijn gezondheidseffecten van de ramp in te schatten. Dat kan pas over tientallen jaren. Anderen zeggen dat slechts één op de vijf werkers op de rampplek een vorm van bescherming (masker e.d.) tegen de stoffen droeg. Bron: The Philadelphia Inquirer, 14 januari 2006.
De sloop van gebouwen moet straks gebeuren volgens strengere regels om vervuiling door asbest tegen te gaan. Staatssecretaris Van Geel (Milieu) heeft op 23 januari het “Asbestverwijderingsbesluit 2005” met deze strengere regels naar de Tweede Kamer en de Eerste Kamer gestuurd. Wie straks een pand wil afbreken, moet een asbestinventarisatierapport laten opstellen. Dat rapport is verplicht voor het verkrijgen van de (gemeentelijke) sloopvergunning. Ook mag alleen nog een gecertificeerd bedrijf dat rapport opstellen en het latere sloopwerk doen. Jaarlijks overlijden naar schatting ongeveer achthonderd mensen als gevolg van blootstelling aan asbest in het verleden. Zij kwamen meestal via hun werk langdurig in contact met het materiaal. Bron: Asbestslachtoffersvereniging Nederland, Vrom, 23 januari 2006. Meer http://www.kankerpatient.nl/avn/
Het Britse hooggerechtshof bepaalde in februari 2005 dat verzekeringsmaatschappijen en de Britse regering ook schadevergoeding moeten betalen aan asbestslachtoffers met “pleurale plaques” (een goedaardige verdikking van het borstvlies). De aandoening “an sich” is volgens het Hooggerechtshof geen reden voor compensatie maar wel de daarbijbehorende penetratie van de longen door asbestvezels die slachtoffers een extra risico geeft op het ontwikkelen van ernstiger asbestziektes en de angst die daarbij hoort. De verzekeraars gingen in beroep bij het het “Court of Appeal en stelden dat deze longaandoening niet als een ziekte aangemerkt kan worden omdat deze zelden pijn of andere ziekteverschijnselen geeft. Angst voor eventuele toekomstige klachten is volgens de verzekeraars niet voldoende om vergoeding te kunnen eisen. Op 26 januari j.l. heeft het Hof van Beroep (Court of Appeal) de uitspraak van het Hooggerechtshof vernietigd en de verzekeraars gelijk gegeven. Het hof heeft slachtoffers nog wel de mogelijkheid gegeven hiertegen in beroep te gaan bij het “House of Lords”. De juridische strijd is daarmee nog niet afgelopen. Bron: The Financial Times, 27 januari 2006.
Jukka Takala, directeur van het programma ‘Safe Work’ van de Internationale Arbeidsorganisatie ILO, de organisatie van de Verenigde Naties die zich bezighoudt met arbeid, licht in een interview toe waarom de asbestziekte-epidemie steeds groter wordt, hoewel het gebruik van asbest in een groot aantal landen al jaren verboden is. Asbestziekten openbaren zich echter pas vele jaren na blootstelling, mesothelioom bijvoorbeeld gemiddeld na 30 tot 40 jaar. Daarnaast is de asbestvervuiling in veel westerse landen een enorm probleem. We zijn, volgens Takala, nog ver van een wereldwijd verbod op het gebruik van asbest. In ontwikkelingslanden wordt nog volop zonder bescherming met asbest gewerkt, bijvoorbeeld bij de sloop van schepen. Het is een uitdaging voor de internationale gemeenschap om deze ontwikkeling tegen te gaan door deze landen kennis en hulp aan te bieden bij het creëren van alternatief werk en bij het invoeren van substituten voor asbest. Volgens de ILO zullen jaarlijks in de komende 20 tot 25 jaar honderdduizend mensen in de hele wereld doodgaan omdat ze zijn blootgesteld aan asbest. Bron: ILO, 19 januari 2006. Meer www.ilo.org
Een monteur heeft in de periode van 1971 tot 1997 gewerkt in de Cannerberg te Maastricht, waar het Navo Joint Operation Centre was gevestigd. Duidelijk is dat hij in zijn werk blootgesteld is aan asbest. Hij was tevens roker. In 2000 overleed hij aan de gevolgen van longkanker. Zijn nabestaanden vragen schadevergoeding omdat de asbestblootstelling een oorzaak zou zijn geweest van de longkanker. De rechtbank ondersteunt het verweer van het ministerie van Defensie dat er geen causaal verband is tussen de asbestblootstelling en de longkanker omdat de mate van blootstelling minder dan 25 vezeljaren is geweest. Volgens internationale opvattingen wordt er in gevallen van combinaties van roken en asbestblootstelling pas bij een mate van blootstelling van 25 vezeljaren aangenomen dat er een aanzienlijk verhoogd risico is op het krijgen van longkanker. Ook het beroep van de nabestaanden op aansprakelijkheid op grond van de omkeringsregel wordt door de rechter afgewezen omdat het causale verband tussen de blootstelling en de longkanker niet is aangetoond. Indien er wel sprake zou zijn geweest van een oorzakelijk verband, dan had het ministerie van Defensie, op grond van de omkeringsregel aansprakelijkheid alleen uit kunnen sluiten, als aannemelijk was gemaakt dat de longkanker ook zonder de blootstelling aan asbest zou zijn ontstaan. Bron: rechtspraak.nl, AU9747, Rechtbank Den Haag, datum uitspraak: 2 december 2005.
De Japanse onderneming Kubota is bereid een extra vergoeding te bieden aan families van asbestslachtoffers met mesothelioom die binnen een kilometer rond de voormalige bouwmaterialenfabriek in Amagasaki woonden. In deze fabriek werd met het gevaarlijke blauwe asbest gewerkt. Het gaat om omwonenden die niet bij de fabriek hebben gewerkt. Tot nu toe heeft de onderneming elk van deze families een bedrag van 2 miljoen yen (ca. 14.000 euro) uitbetaald. De Japanse overheid heeft daarnaast overeenstemming bereikt over een extra compensatie van 3 miljoen yen (ca. 21.000 euro) per familie. Binnenkort overlegt Kubota met een groep die deze asbestslachtoffers vertegenwoordigt. Verwacht wordt dat het bedrijf de vergoeding aan zal vullen tot een bedrag van ongeveer 10 miljoen yen (70.000 euro). Bron: The Yomiuri Shimbun, 24 december 2005.
Heeft staatssecretaris van Milieu Pieter van Geel een doorbraak bewerkstelligd bij de voormalige asbestfabrikant Eternit? Of heeft hij zich ‘volledig door Eternit’ laten inpakken? In een artikel in Vrij Nederland worden verschillende meningen toegelicht. Eternit heeft in een brief aan Van Geel in december j.l. eindelijk erkend dat de vele gevallen van mesothelioom in de regio Hof van Twente te wijten zijn aan asbestafval van Eternit. Het bedrijf gaat aan toekomstige milieuslachtoffers van asbest een schadevergoeding uitkeren en zal meewerken aan de totstandkoming van een nationaal fonds voor asbestslachtoffers. Van Geel noemde dit in een brief aan de Tweede Kamer een geweldige doorbraak. Advocaat en oud SP-senator Bob Ruers noemt deze toezegging te mager. Het is niet juist dat alleen toekomstige slachtoffers recht krijgen op een vergoeding. Bovendien hebben slachtoffers recht op een volledige schadevergoeding, niet op alleen maar een tegemoetkoming, waarover nu gesproken wordt. SP-kamerlid Van Velzen en VVD-kamerlid De Krom vragen zich af waarom Van Geel nog niet naar de rechter is gestapt, nu Eternit nog steeds weigert de saneringskosten in Twente voor zijn rekening te nemen, die inmiddels al opgelopen zijn tot 100 miljoen euro. In zijn brief aan de Tweede Kamer komen de saneringskosten ‘slechts zijdelings’ aan de orde. Bron: Vrij Nederland, 14 januari 2006, p 16-18.
Werkgevers en werknemers moeten snel aan de slag om de risico’s van werken met gevaarlijke stoffen beter in kaart te brengen en verder te verminderen. Die conclusie trekt staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uit een onafhankelijk onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, RIVM, waaruit blijkt dat er jaarlijks naar schatting ongeveer 1850 mensen voortijdig sterven door het werken met gevaarlijke stoffen. Astma en andere chronische aandoeningen aan de luchtwegen, asbestziekten en longkanker maken volgens het RIVM de meeste slachtoffers. De staatssecretaris vindt het primair de taak van werkgevers en werknemers om voor goede en gezonde arbeidsomstandigheden te zorgen, maar de overheid ondersteunt wel met voorlichting, subsidies en onderzoek. Bron: ministerie van SZW, 27 januari 2006. Meer. http://home.szw.nl
