Epidemiologisch onderzoek laat zien dat chrysotiel (wit) asbest minder vaak pleura (longvlies) fibrose en pleuramesothelioom veroorzaakt dan amfibool asbest. Dier- en in vitro-onderzoek laten echter zien dat chrysotiel net zo’n ontstekend, giftig en kankerverwekkend potentieel heeft als amfibool asbest. Bron: Baur, X. e.a. (2012).
Op 16 september vond de Derde Christa Mensert Memorial Ride plaats, een fietstocht om geld in te zamelen voor asbestslachtoffers. Christa Mensert overleed in 2009 aan mesothelioom. Zij vroeg mensen geen bloemen mee te nemen naar haar begrafenis, maar een bijdrage te storten op de rekening van het Instituut Asbestslachtoffers. De jaarlijkse fietstocht is uit dit verzoek voortgekomen. Bron: IAS, september 2012.
Staatssecretaris Atsma van Infrastructuur en Milieu staakt zijn pogingen om de kosten voor de sanering van het asbestschip de Otapan terug te krijgen, aldus een brief aan de Tweede Kamer. De Mexicaanse vroegere eigenaar van het schip, Basilisk, werd vorig jaar in Nederland bij verstek veroordeeld om ruim 4,3 miljoen euro aan Nederland te betalen. Dat vonnis bleek echter niet te worden erkend in Mexico. De Otapan, die sinds 1999 in de haven van Amsterdam lag, werd in 2006 geweerd door de Turkse autoriteiten omdat er te veel asbest in het schip zat. Pas in mei 2008 vertrok het na een grondige schoonmaak uit Nederland. De zaak leidde tot veel ophef. Het Openbaar Ministerie (OM) constateerde dat ambtenaren fraude hadden gepleegd om het asbestschip voor ontmanteling in Turkije te krijgen. Dat moest een dure sanering in Nederland voorkomen. Justitie ging echter niet over tot vervolging. Greenpeace diende daarover eind vorig jaar een klacht in bij het gerechtshof in Den Haag. De Staat mag zich binnenkort in een besloten zitting van het hof uitlaten over die klacht. Bron: rijksoverheid.nl en de Stentor, 12 september 2012.
Het Amerikaanse National Institute of Occupational Safety and Health (NIOSH) meldt dat mensen die door de aanslag van 11 september 2001 mesothelioom krijgen in aanmerking komen voor schadevergoeding op basis van de nieuwe Zadroga-wet. Wetenschappers gaven aan dat er weinig aanwijzingen zijn om aan te nemen dat de giftige wolken na de aanslag kanker zouden kunnen veroorzaken. Toenemend bewijs lijkt echter op het het tegendeel te wijzen. Naar schatting is bij de bouw van het WTC in de jaren 70 van de vorige eeuw 400 ton asbest gebruikt. Bron: Topnews, 15 september 2012.
Een deel van de Utrechtse wijk Kanaleneiland is zondag 22 juli urenlang afgezet nadat de donderdag daarvoor asbest was ontdekt in een flat aan de Stanleylaan. In het gebied wordt een noodverordening ingesteld. 48 appartementen worden zondagmiddag ontruimd en de 100 tot 150 bewoners worden elders opgevangen. Dezelfde avond wordt de wijk door politie en gemeente weer gedeeltelijk vrijgegeven. Een aantal bewoners kan zondagavond naar huis. De evacuatie wordt maandag echter uitgebreid tot 300 bewoners uit 174 woningen in vier straten, die over vier hotels worden verspreid. Bewoners van 57 huizen moeten verplicht evacueren en voor nog eens 117 woningen geldt vanaf maandag 23 juli een dringend advies te vertrekken. Bewoners die hun hun huis moeten ontruimen, krijgen een schadevergoeding van woningcorporatie Mitros. Die vergoeding blijft gehandhaafd totdat men weer naar huis kan. De eerste bewoners keren donderdag 2 augustus terug in hun woning aan de Marco Pololaan.De laatsten zijn nog steeds niet terug (d.d. 22 september). Na uitgebreid onderzoek meldt TNO op donderdag 16 augustus dat bij de bouw van de flat asbest van het type amosiet is gebruikt om een holle ruimte achter een kitvoeg op te vullen. Amosiet staat bekend als een grijsbruine amfibool asbestsoort. Onderzoeker Tempelman noemt dit een zeer ongebruikelijke toepassing die je nooit tegenkomt. Het was dan ook niet te voorzien dat asbest zou vrijkomen bij de inventarisering van de woningen aan de Stanleylaan in Utrecht. Het is voornamelijk domme pech geweest, aldus Tempelman.Woningcorporatie Mitros is inmiddels al vijf miljoen euro kwijt aan het asbestdrama. De corporatie kan dat alleen betalen door geplande renovatie elders in de stad uit te stellen. Bron: ANP, NOS, kranten, 22 juli t/m 22 september 2012.
Gebrekkige communicatie blijkt de achilleshiel als teruggekeken wordt op de gebeurtenissen na de asbestvondst op Kanaleneiland. Bewoners klagen veel over de slechte informatievoorziening. Dit ondanks alle crisismaatregelen die de gemeente nam om alles zo goed mogelijk af te handelen.
Op zondagmiddag 22 juli worden direct een commandocentrum ingesteld en een informatielijn geopend. De ME wordt opgeroepen. Een groot deel van de wijk wordt afgegrendeld. Bewoners die daar buiten zijn, mogen hun woning niet meer in. Dit geeft grote onrust in de wijk, vooral als later blijkt dat mensen die thuis waren, wel thuis mochten blijven. De regionale omroep RTV Utrecht treedt op verzoek van de gemeente op als rampenzender. Op maandag sluit de gemeente de informatielijn in de veronderstelling dat de woningcorporatie de informatievoorziening over zou nemen. Dit blijkt niet het geval. Een paar uur daarna wordt de lijn weer geopend. Woningcorporatie Mitros huurt op dinsdag een particulier beveiligingsbedrijf in om de mogelijk met asbest vervuilde flats en portiekwoningen permanent te bewaken. Ook de politie blijft actief in het gebied in de wijk Kanaleneiland. Permanente informatieposten worden in de hotels pas op woensdag ingesteld. Te laat voor een aantal geevacueerde bewoners. Ondanks melding van de GGD dat het zinloos is, vraagt de gemeente het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) om advies over een eventueel gezondheidsonderzoek voor de bewoners die hun huis moesten verlaten wegens mogelijke asbestbesmetting. Later wordt dit verzoek weer ingetrokken. Burgemeester Wolfsen komt op woensdag vervroegd van vakantie terug om met de geevacueerde bewoners te praten. Woningcorporatie Mitros richt 89 wisselwoningen in voor getroffen gezinnen. Hieruit concluderen bewoners dat ze op korte termijn niet terug zullen kunnen keren naar hun woning. Er blijken te weinig laboratoria te zijn die direkt asbestmonsters kunnen testen. TNO wordt op 26 juli ingeschakeld om de laboratoriumuitslagen van monsters die in alle 174 woningen worden genomen nogmaals te controleren. De gemeente Utrecht stopt op vrijdag 2 augustus met het crisisteam. Op dezelfde dag maakt de burgemeester bekend dat een onafhankelijke commissie alle gebeurtenissen op een rijtje gaat zetten om nieuwe asbestcrises in Utrecht en de rest van het land te voorkomen. Vanaf maandag 5 augustus kunnen bewoners gebruik maken van een informatie- en adviescentrum in de buurt. In dat centrum zijn ook medische hulpverleners beschikbaar. Later meldt directeur Rotscheid van de woningcorporatie Mitros, eigenaar van de flats, dat de evacuatie van bewoners misschien niet nodig was geweest als er normen waren voor kortdurende blootstelling aan asbest. De huidige normen zijn volgens Rotscheid te streng voor mensen die kort worden blootgesteld aan asbest. Het gemeentebestuur blijft van mening dat het besluit tot evacuatie op goede gronden is genomen. Bron: ANP, 22 juli t/m 30 augustus, Ad 28 juli.
Staatssecretaris Atsma van Infrastructuur en Milieu trekt 20 miljoen euro extra uit voor de verwijdering van asbestplaten van boerderijdaken. Voorwaarde is wel dat daken van zonnepanelen worden voorzien. Aanleiding is het besluit dat alle asbestdaken over twaalf jaar, in 2024, verwijderd moeten zijn. Uit een maatschappelijke kosten-batenanalyse blijkt dat het zonder deze wettelijke verplichting nog tot 2044 zou duren voordat alle asbestdaken vervangen zijn. Atsma wil met de regeling boeren stimuleren de daken versneld te vervangen. Eerder dit jaar werd de fiscale stimuleringsregeling Vamil al verruimd voor het vervangen van asbestdaken door daken met zonnepanelen. Nederland heeft nu nog naar schatting 130 miljoen vierkante meter aan asbestdaken en gevelpanelen, waarvan driekwart bij agrarische bedrijven. Bron: rijksoverheid.nl, 7 september, Boerderij vandaag, 11 september 2012.
Op 29 juni maakte de regering van de Canadese deelstaat Quebec bekend een lening van 58 mln Canadese dollar te willen verlenen voor de heropening van een van s werelds oudste en grootste chrysotiel-asbestmijnen, de Jeffrey asbestmijn. Voorwaarde voor de lening was dat de particuliere eigenaar, een internationaal consortium zelf 25 miljoen zou gaan investeren. Inmiddels heeft de federale regering op 14 september bekend gemaakt dat haar verzet tegen het opnemen van chrysotiel asbest op de VN-lijst gevaarlijke stoffen zal eindigen. Dit nadat de nieuwe regering van Quebec bekend maakte een eind te willen maken aan de subsidiering van de Canadese asbestindustrie. Volgens een woordvoerder van de exploitant van de Jeffrey mijn gaan de voorbereidingen voor de herstart echter gewoon door. Het consortium heeft daarvoor inmiddels al 7 miljoen van de lening ontvangen. Bron: National Post, 4 juli, Reuters, 14 september, Canwest Newsservice, 17 september.
Het Indiase National Institute of Occupation Health (NIOH) heeft bij 10 mijnwerkers uit een groep van 87 de diagnose asbestose gesteld. De 10 konden vanwege hun ziekte niet meer werken, maar kregen geen uitkering van hun werkgever omdat ze geen bewijs van dienstverband hadden. Nu komen ze in aanmerking voor een overheidsuitkering. The Times of India, 8 september 2012.
De Australische overheid heeft een agentschap ingesteld dat ervoor moet gaan zorgen dat Australie in 2030 zoveel mogelijk asbestvrij is. Een speciale commissie adviseerde eerder dat alle publieke gebouwen in 2030 asbestvrij zouden moeten zijn en particuliere eigenaren bij de verwijdering financieel geholpen moeten worden. Andere aanbevelingen zijn een verplichte asbestinventarisatie bij de verkoop van huizen van voor 1987 en verwijdering asbest alleen toestaan door gecertificeerde bedrijven. Probleem is de financiering, omdat de kosten in de miljarden gaan lopen. Bron: Targeted News Service, 4 september 2012.
