Nieuwsarchief

Aleid Wolfsen is de nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht en Advies van het IAS. Door zijn schat aan ervaring op bestuurlijk en juridisch niveau is Wolfsen de geknipte persoon om het instituut in de toekomst zo goed en efficiënt mogelijk te laten functioneren. Wolfsen is tevens voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens. Hij was ook rechter, voorzitter van de Long Alliantie, voorzitter van de Letselschade Raad, lid van de Tweede Kamer en burgemeester van Utrecht.

In die laatste functie maakte hij de grote ophef mee in de wijk Kanaleneiland, waar tijdens renovatiewerkzaamheden enkele asbesthoudende platen in een flat waren achtergelaten. ‘Die ophef was best begrijpelijk. Je speelt niet met de gezondheid van mensen, dus hebben hulpverleners direct ontruimd en de omgeving afgezet. Achteraf viel de kans op blootstelling mee. Maar je merkt wel wat voor impact de aanwezigheid van asbest op hulpverleners en uiteindelijk ook bewoners kan hebben.’

Wolfsen wordt voorzitter van de raad waarin de stakeholders van het IAS zetelen. Zij bewaken de politieke lijn en geven goedkeuring aan verandering of uitbreiding van de asbestregelingen. ‘Door die brede vertegenwoordiging ontstaan mooie dingen’, aldus Wolfsen. ‘Alle partijen zitten aan tafel: werkgevers, werknemers, vakbonden, deskundigen en vertegenwoordigers van slachtoffers. Is een besluit eenmaal genomen, wordt het door alle partijen gedragen.’

Als voorbeeld van dit voor Nederland zo kenmerkende poldermodel noemt Wolfsen de besluitvorming rond de problematiek van de verjaring. Ter voorbereiding op zijn nieuwe functie was hij te gast bij een raadsvergadering waarin het onderwerp uitvoerig werd besproken. ‘Tot nu toe moest de rechter beoordelen of het beroep op verjaring terecht is. Dat leidde tot lange procedures en die tijd hebben asbestslachtoffers vaak niet, omdat hun levensverwachting kort is. In de toekomst gaat een panel van deskundigen de juistheid van het beroep op verjaring beoordelen. Ik was onder de indruk van de besluitvorming op dit belangrijke punt. Partijen in de raad zeiden: dit is goed, dit moeten we doen, want het neemt een lastige horde voor de slachtoffers weg. De partijen beschermen dus niet direct hun eigen belangen. Ze kijken wat eerlijk en rechtvaardig is. Ik dacht: het IAS is een instituut waar ik graag bij wil horen. Ik heb terecht ja gezegd.’

Tijdens zijn introductie woonde Wolfsen ook een bijeenkomst voor lotgenoten bij. Daarnaast was hij bij een intakegesprek met een patiënt. ‘De man kon zich niet meer alle precieze details van zijn eerste banen herinneren. Dan is het echt zoeken naar het moment waarop de blootstelling heeft plaatsgevonden. Het IAS probeert zo snel mogelijk een causaal verband te vinden, om vervolgens met een werkgever te kunnen bemiddelen over de schadevergoeding. Dat is heel erg mooi. Want als er een groep is die gebaat is bij snelheid, is het wel de groep asbestslachtoffers. Het werk van het IAS is dus ontzettend belangrijk.’

Dit belangrijke werk is volgens Wolfsen nog lang niet klaar. Hoewel 25 jaar geleden een verbod op de verkoop en toepassing van asbest werd ingesteld, is de verwachting dat tot 2035 nog ruim 8000 mensen aan asbestgerelateerde ziekten zullen overlijden. ‘Dat zijn mensen die in het verleden met asbest hebben gewerkt, maar ook vandaag de dag bestaat nog kans op blootstelling. Er ligt nog een waanzinnige hoeveelheid asbest op daken, dat voor 2025 weg moet zijn. Niet iedereen gelooft dat het gaat lukken. In elk geval staat vast dat er door professionele bedrijven nog veel asbest moet worden verwijderd, maar je hoort ook dat er gerommeld wordt. Ik denk dat we nog tientallen jaren met de gevolgen van asbest te maken zullen hebben. Het werk van het IAS blijft zeer hard nodig.’

Op 24 september ging in Tivoli Vredenburg een documentaire in première. 25 jaar geleden werd in Nederland het asbestverbod van kracht. Dit was een historisch moment, daar niet van. Maar het was beter geweest als het verbod eerder had plaatsgevonden. Directeur IAS Jan Warning licht toe. Bron: Bouwkennisblog.nl, 11 oktober 2018

Op 9 september is de negende editie gereden van de Christa Mensert Memorial Ride. Christa Mensert was een asbestslachtoffer, zij overleed in 2009. Het was haar wens om bij de uitvaart geld in te zamelen voor asbestslachtoffers. Haar nabestaanden hebben deze traditie voortgezet en de Christa Mensert Memorial Ride georganiseerd. De fietstocht gaat door het groene hart. Er is een versie van 75 km voor wielrenners en een van 25 km voor gezinnen. Voorafgaand aan het startsignaal wordt de opbrengst van vorig jaar bekend gemaakt: € 2.633,-. Dit is een recordbedrag. Volgens Paco Busteros León, de drijvende kracht achter het evenement, neemt de belangstelling ook in 2018 nog steeds toe. Op symbolische wijze overhandigt Paco Busteros León (rechts op de foto) de cheque aan Jan Warning, directeur IAS. Het bedrag wordt besteed aan onderzoek naar de behandeling van patiënten met maligne mesothelioom. Bron: IAS, 10 september 2018
Reportage van de negende Christa Mensert Memorial Ride

De inschrijving voor het Machiel van der Woude Stipendium 2018 is geopend. Voor onderzoek naar asbest geïnduceerde aandoeningen of naar de positie van asbestslachtoffers heeft het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) een stipendium van 15.000 euro beschikbaar gesteld. Lees hier hoe u mee kunt dingen naar het stipendium. Bron: IAS, september 2018

Op zondag 9 september is de NEGENDE editie van de Christa Mensert Memorial Ride. De opbrengst van deze fietstocht komt volledig ten goede aan het Instituut Asbestslachtoffers. Nieuw dit jaar is de Christa’s Dikkebandenrace voor kinderen tussen de 5 en 12 jaar (gratis deelname). Daarnaast zijn er zijn twee afstanden: 25 en 75 kilometer. Beide tochten starten en eindigen bij de IJs- en skeelerbaan Weteringpark aan de Boomgaardlaan 18, Leiderdorp en voeren je door het prachtige Groene Hart. De 25 kilometer is voor alle leeftijden en speciáál voor de allerjongsten: een echte familietocht. De 75 kilometer is voor de sportieve fietser. Bron: christamensert ride.nl, augustus 2018

Direkteur IAS Jan Warning heeft in juni een presentatie verzorgd voor leden van de Nederlandse Associatie voor Risk en Insurance Management (NARIM). Onderwerp was hoe omgegaan wordt met claims van mensen die lijden aan kanker als gevolg van het feit dat ze vele tientallen jaren geleden met asbest hebben gewerkt. En wat de rol van het IAS daarbij is. Bron: narim.com, 26 juni 2018

De lezingen die tijdens het IAS Symposium 25 jaar asbestverbod op 16 april jl. zijn gehouden zijn op de website van het IAS geplaatst. U vindt ze hier.

25 jaar na asbestverbod sterven jaarlijks nog honderden mensen aan asbestziekten

In Nederland sterven jaarlijks enkele honderden mensen aan de gevolgen van het onbeschermd omgaan met asbest. Ook 25 jaar na het verbod op het gebruik van asbest, worden bij het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) jaarlijks nog zo’n 600 aanvragen ingediend voor een tegemoetkoming. Dit aantal is al circa 10 jaar stabiel. Naar verwachting zal tot 2035 nog bij zo’n 8000 mensen een asbest gerelateerde ziekte worden ontdekt. In de meeste gevallen is deze dodelijk. Lees verder

‘In zekere zin een paradox’ noemde bestuursvoorzitter Rob van der Heijden het in zijn welkomwoord. Want ondanks het verbod uit 1993, wordt er nog elke dag in gebouwen of in de grond asbest gevonden. En er melden zich elke dag wel één of twee asbestslachtoffers bij het IAS, bij wie een asbestziekte is geconstateerd. ‘Mensen bij wie deze diagnose als bij een donderslag het hele toekomstbeeld op zijn kop zet’, aldus van der Heijden.

Zo begon vanmiddag in het SER-gebouw te Den Haag een symposium onder de titel ’25 jaar asbestverbod’. Het is dit jaar precies een kwart eeuw geleden dat er in ons land een volledig asbestverbod kwam. Voor het Instituut een goed moment om vandaag stil te staan bij de ontwikkeling van de astbestproblematiek sinds die tijd.

Daarbij deed van der Heijden een dringend beroep op alle betrokken partijen, zoals werkgevers en verzekeraars, om een einde te maken aan het probleem van de verjaring bij schadeclaims. Want de verjaringstermijn van 30 jaar komt steeds meer op gespannen voet te staan met een steeds langere latentietijd bij asbestziektes. Hij droeg het stokje over aan Jan Warning, directeur van het IAS, die als middagvoorzitter begon met een vragenrondje in de zaal over persoonlijke ervaringen met asbest.

Maar eerst was er nog een filmpje over een primeur, namelijk de introductie op de website van het IAS van het ‘Asbestregister’. Met dit register kan iedereen die in het verleden met asbest in aanraking is geweest voortaan een eigen dossier aanmaken. Het doel hiervan is om de bewijslast van asbestblootstelling in het verleden te vergemakkelijken als iemand in de toekomst onverhoopt het slachtoffer wordt van een asbestziekte.

Het was de opmaat naar het eerste gedeelte van het programma, waarin de circa 140 deelnemers konden luisteren naar diverse sprekers. Met allereerst een verhaal over het asbestverbod in historisch perspectief van voormalig advocaat Bob Ruers, die schetste hoe moeilijk het nog steeds is om asbest de wereld uit te krijgen en het moeizaam werkende systeem van handhaving en toezicht. Simone Aarendonk, beleidsmedewerker van het IAS, hield een lezing over de asbestslachtoffers ‘als erfenis van het asbestgebruik’, waarbij veel demografische gegevens voorbijkwamen over sterfte van mannen en vrouwen aan een asbestziekte, leeftijd en blootstelling in risicosectoren en beroepen. Lex Burdorf, hoogleraar Gezondheidskunde aan de Erasmus-Universiteit, legde vervolgens de zaal zijn modellen voor van de verheugende afnemende tendens van aantallen asbestslachtoffers na 2017/2018. Toch zal tot 2035 nog bij ongeveer 8000 mensen een asbestziekte worden ontdekt. Jody Schinkel van TNO tot slot ging in zijn bijdrage in op ‘een tweede erfenis’ van het asbestgebruik: asbest in-en op gebouwen, in de bodem en in de buitenlucht.

Conclusie: Nederland zit nog vol met asbest en vaak zijn mensen zich daar niet van bewust. Als laatste onderdeel voor de pauze vertelden drie asbestslachtoffers met mesothelioom hun soms opzienbarende verhaal. Over hun plotselinge ziekte, de schok die dit teweegbracht in hun persoonlijke leven en de steun die ze van het IAS hadden gekregen bij de het verkrijgen van schadevergoeding of een tegemoetkoming voor asbestslachtoffers. Het relaas van de slachtoffers was voor de aanwezigen in de zaal een indrukwekkend onderdeel van dit symposium.

 Verjaring steeds vaker een probleem

 ‘Doen we genoeg’? De rol van convenantspartijen daarbij was het onderwerp van een eerste paneldiscussie na de pauze met vertegenwoordigers van partijen die bij de oprichting van het instituut betrokken waren. Wim van Veelen (FNV), ‘uitvinder’ van het asbestregister, Mario van Mierlo (VNO-NCW/ MKB-Nederland en lid van de Raad van toezicht en advies en Arie Woltmeijer, voorzitter van de Raad van toezicht en advies waren het over één ding eens: Verjaring is steeds vaker een probleem. Er zijn schrijnende gevallen, waarbij de ziekte zich pas zeer laat openbaart en een slachtoffer vanwege verjaring geen schadevergoeding kan krijgen. De gedachten gaan nu uit naar het oprichten van een deskundigenpanel, eventueel in een ‘pilot’, dat kan adviseren over het beroep op verjaring in uitzonderlijke gevallen.

In een tweede paneldiscussie ‘Doen we genoeg’ ging het om de rol van ‘professionals’. Jos Rooijakkers, longarts, Ben Ale, emeritus hoogleraar veiligheid en rampenbestrijding en Udo Waltman, directeur van SGS-search kruisten de degens met elkaar in levendig gesprek. Hieruit kwam naar voren dat er op allerlei terreinen, ook op asbestgebied, veel werk moet worden gedaan, maar dat er mechanismen zijn, die voorkómen dat problemen worden opgelost. Zoals het dilemma van geld verdienen op korte termijn en gezondheidsschade op lange termijn. Een vraagstuk dus van ethiek en moraliteit.

We waren inmiddels bijna aan het einde gekomen van ‘een boeiende en leerzame middag’, zoals bestuursvoorzitter Rob van der Heijden het verwoordde. Hij deed nogmaals een beroep op partijen om de verjaringsproblematiek op te lossen. Tot slot was er de uitreiking van de Job de Ruiterprijs. Een ‘wisseltroffee’, genoemd naar de grondlegger van het instituut, die om de twee jaar wordt uitgereikt aan iemand die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor asbestslachtoffers. Het beeldje van de kunstenaar Kees Verkade, symboliseert ‘de mens die steun krijgt van anderen’. Leon Widdershoven, voorzitter van de Asbestslachtoffers Vereniging Nederland, won de prijs en werd de opvolger van longarts Sjaak Burgers, die de laureaat toesprak in een video-boodschap.  

Lezing 1. Bob Ruers: het asbestverbod in de historische context
Lezing 2. Simone Aarendonk: kerncijfers over asbestslachtoffers
Lezing 3. Lex Burdorf: prognose toekomstig aantal slachtoffers
Lezing 4. Jody Schinkel: asbest in en om gebouwen en in de grond

Het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) heeft in 2017 517 aanvragen voor de ziekte mesothelioom en 74 voor de ziekte asbestose in behandeling genomen. Minder dan in 2016. Bijna 90% van alle aanvragen bij het IAS resulteert in een tegemoetkoming bij leven. Dit staat in het jaarverslag van het IAS over 2017. Daarnaast bevat het verslag verhalen van asbestslachtoffers en informatie over de andere verrichtingen van het IAS op het gebied van voorlichting en kennisontwikkeling. Klik hier voor het verslag. Bron:IAS, 16 april 2018