Nieuwsarchief

Steven Ronsmans heeft het tweede Machiel van der Woude stipendium ontvangen. De Belgische onderzoeker uit Leven kan hiermee een onderzoek uitvoeren naar passieve asbestblootstelling in kantoorgebouwen.

Er is al veel bekend over de gevolgen van asbestblootstelling bij werknemers die zelf asbest hebben verwerkt. Minder kennis bestaat er over risico’s van passieve asbestblootstelling, zoals tijdens het werken in kantoorgebouwen waarin asbest is verwerkt.

Ronsmans doet onderzoek naar de ca drieduizend werknemers die van 1967 tot 1991 in het gebouw van de Europese Commissie in Brussel hebben gewerkt. In dit gebouw is overvloedig spuitasbest aangebracht op de staal- en betonconstructie. In de jaren negentig van de vorige eeuw werd het gebouw tijdelijk verlaten en vond er een grondige sanering plaats. In 2004 nam de Europese Commissie het opnieuw in gebruik.Ronsmans: “Door de uitstekende documentatie over zowel de aanwezigheid van het asbest in dit enorme gebouw als over de ontwikkeling van de gezondheid van alle werknemers, vormt deze casus een uniek epidemiologisch studieobject. Dit is een kans om het mogelijke verband tussen passieve asbestblootstelling en het ontstaan van mesothelioom te bestuderen.”

Het Machiel van der Woude stipendium wil nieuw onderzoek stimuleren naar het voorkomen, de oorzaak, diagnostiek of behandeling van asbest geïnduceerde aandoeningen alsmede de sociale en juridische positie van asbestslachtoffers. Het stipendium bedraagt € 15.000,-. Het is genoemd naar Machiel van der Woude, de eerste directeur van het Instituut Asbestslachtoffers (IAS). 

Het stipendium werd uitgereikt op 19 januari tijdens het Nationale Longkanker Symposium in de Koepelkerk te Amsterdam. De jury moest kiezen uit tien inzendingen. Juryvoorzitter Rob van der Heijden meent dat het onderzoek naar aspecten van asbestgerelateerde aandoeningen bloeit. Van der Heijden is tevens bestuursvoorzitter van het IAS. Naar zijn mening past het winnende onderzoeksvoorstel zeer goed binnen de missie van het instituut: “Bij het IAS beschikken we over zeer veel informatie over asbestblootstelling in het verleden. Het is belangrijk dat deze kennis ook wordt gebruikt bij preventief beleid om deze vreselijke ziekten te voorkomen.” 

Het Machiel van der Woude stipendium wordt jaarlijks uitgereikt. Rond de zomer zal een nieuwe uitvraag worden opengesteld.

Vanaf 1 januari geldt er een nieuw bedrag voor de tegemoetkoming voor asbestslachtoffers. Het normbedrag voor een volledige schadevergoeding door de werkgever of verzekeraar is geïndexeerd. De nieuwe bedragen zijn te vinden in de IAS-patiëntenfolders van 2018. Het IAS heeft een folder voor mesothelioom en voor asbestose.

An annual grant, the Machiel van der Woude Grant, is made available by the Institute for Asbestos Victims (IAV) to support research for asbestos related diseases. Machiel van der Woude was the first general manager of the Institute.

This grant is awarded annually to researchers submitting promising research proposals. Research performed in the The Netherlands and Belgium concerning epidemiology, causes, diagnostics, treatment of asbestos related diseases. Studies on social and legal aspects of these disaeses qualify for the award as well.

The grant amounts to € 15.000.-.

In order to compete for the grant, a form needs to be filled in and submitted before December 1, 2017. An independent jury reviews the entries and determines to whom the grant will be assigned.

The award ceremony will take place on Friday January 19, 2018 during the National Lung cancer symposium in the Koepelkerk in Amsterdam.

For information:  Institute for Asbestos Victims +31 (0)70 3499754 or  +31 (0)70 3499753

JURY

• Prof.dr. P. Baas, Antonie van Leeuwenhoek hospital Amsterdam
• M.R. van der Heijden, chairman of the board IAV
• P.J. Martens, office administrator IAV
• Prof. dr. J. Van Meerbeeck, UZA, Edegem Belgium
• Dr J.H. Schouwink, Medisch Spectrum Twente
• Dr J.M. Warning, general manager IAV
• Drs M.A. van der Woude, first general manager IAV

Naar schatting 250 deelnemers namen op 10 september deel aan de achtste editie van Christa Mensert Memorial Ride. Met deze fietstocht werd geld ingezameld voor de ondersteuning van asbestslachtoffers.

Christa Mensert was een asbestslachtoffer, zij overleed in 2009. Het was haar wens om bij de uitvaart geld in te zamelen voor asbestslachtoffers. Haar nabestaanden hebben deze traditie voortgezet en de Christa Mensert Memorial Ride georganiseerd.
Bij de start van de achtste editie overhandigde Paco Busteros León (rechts op de foto) op symbolische wijze een cheque van € 2000,- aan Jan Warning, directeur Instituut Asbestslachtoffers (midden op de foto). Dit geld is de opbrengst van de rit van vorig jaar. Het geld wordt volledig besteed aan wetenschappelijk onderzoek naar mesothelioom.
Op de foto links staat Olaf McDaniel, wethouder sport van Leiderdorp. Hij gaf even later het startschot. Christa’s Ride wordt gehouden in twee afstanden: een familietocht van 25 km en een tocht van 75 km voor wielrenners. De tocht voert de deelnemers door het Groene Hart. De fietsers hebben het op deze achtste editie droog weten te houden. Bron: IAS, 11 september 2017

Voor onderzoek naar asbest geïnduceerde aandoeningen of naar de positie van asbestslachtoffers heeft het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) een stipendium beschikbaar gesteld: het Machiel van der Woude Stipendium.

Machiel van der Woude is de eerste directeur van het IAS.

Dit stipendium wordt jaarlijks uitgereikt aan een onderzoeker die een belangwekkend onderzoeksvoorstel indient. In aanmerking voor het stipendium komt in Nederland of België uitgevoerd onderzoek naar het voorkomen, de oorzaak, diagnostiek of behandeling van asbest geïnduceerde aandoeningen of onderzoek naar de juridische of sociale positie van asbestslachtoffers.

Het stipendium bedraagt € 15.000.-.

Om mee te dingen naar het stipendium moet het inschrijfformulier worden gebruikt. De uiterste inzenddatum is 1 december 2017. Een onafhankelijke jury beoordeelt de inzendingen en bepaalt aan wie het stipendium wordt toegekend. Vorig jaar werd het stipendium uitgereikt aan Ivo Wiertz*, onderzoeker aan het St Antoniusziekenhuis te Nieuwegein.

De prijsuitreiking vindt plaats op vrijdag 19 januari 2018 tijdens het Nationale Longkanker Symposium in de Koepelkerk te Amsterdam.

Meer informatie: IAS directiebureau   + 31 (0) 70 3499754 / 753.

JURY

• Prof.dr. P. Baas, hoofd thoraxoncologie Antonie van Leeuwenhoek Ziekenhuis
• M.R. van der Heijden, bestuursvoorzitter Instituut Asbestslachtoffers
• P.J. Martens, bureausecretaris Instituut Asbestslachtoffers
• Prof. dr. J. Van Meerbeeck, UZA, Edegem België
• Dr J.H. Schouwink, longarts Medisch Spectrum Twente
• Dr J.M. Warning, directeur Instituut Asbestslachtoffers
• Drs M.A. van der Woude, voormalig directeur Instituut Asbestslachtoffers

* Interview met Ivo Wiertz: Op zoek naar een genetische voorspeller

Ivo Wiertz is arts-onderzoeker bij het Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein. In januari 2017 heeft hij, als het eerste onderzoeker, het Machiel van der Woude stipendium in ontvangst mogen nemen. Over wat het stipendium voor hem heeft betekend zegt hij: “Door het stipendium heeft ons lopende onderzoek een groter bereik kunnen krijgen. We hebben het aantal asbestose-patiënten dat aan het onderzoek meedoet kunnen verdubbelen. Naast de extra financiële ruimte die het stipendium bood was het contact met het IAS voor ons ook heel nuttig. Het IAS kent de doelgroep van asbestose-patiënten veel beter. Dankzij het IAS slagen we er beter in de patiënten te benaderen.” Ivo Wiertz doet een onderzoek naar genetische aanleg bij asbestose-patiënten. Gekeken wordt of een bepaalde genetische afwijking bij asbestose-patiënten vaker voorkomt dan bij andere patiënten met longklachten. Wiertz: “Deze genetische afwijking zou een voorspeller kunnen zijn voor het krijgen van asbestose. Dit kan er op termijn toe leiden dat mensen die in het verleden veel zijn blootgesteld aan asbest in een vroeg stadium kunnen worden gescreend of zij kans lopen op het krijgen van asbestose.” Op dit moment is er overigens nog geen behandeling van vroegtijdige asbestose beschikbaar. Er zijn wel ontwikkelingen om mensen te behandelen die lijden aan andere vormen van longfibrose dan asbestose. Mogelijk komen deze behandelmethoden op termijn ook voor asbestosepatiënten beschikbaar. Op dit moment is Ivo Wiertz druk bezig om nog meer asbestose-patiënten te benaderen voor zijn onderzoek. Over een jaar hoopt hij een wetenschappelijk artikel te publiceren. Dat zou dan een mooi resultaat zijn van de toekenning van het eerste Machiel van der Woude stipendium.

In een debat op 8 juni  2017 is de Tweede Kamer eensgezind in het oordeel dat asbestslachtoffers niet zouden moeten worden geconfronteerd met een beroep op verjaring in de juridische rechtsgang. Staatssecretaris Dijksma zegt toe dat de minister van Sociale Zaken kort na de zomer de Kamer zal informeren over zijn pogingen om de problematiek in samenspraak met verschillende betrokken partijen op te lossen. In aansluiting op het debat is een motie aangenomen die de regering vraagt mogelijkheden te onderzoeken om slachtoffers zonder juridische omwegen een snelle en volledige schadevergoeding te geven. 

Het debat over de rol van de overheid inzake asbestslachtoffers is aangevraagd door het kamerlid Laçin van de SP. Aanleiding hiervoor is het nieuws dat in 2016 een record aantal mensen met maligne mesothelioom zich heeft gemeld bij het Instituut Asbestslachtoffers (IAS). Hij betoogt dat de afgelopen jaren tien- tot vijftienduizend mensen zijn overleden aan de gevolgen van asbestblootstelling: “Wie is hiervoor verantwoordelijk? Dat zijn de overheid en de bedrijven? En wie betaalt de prijs? Dat zijn de werknemers en hun gezinnen.”

De SP heeft respect voor de snelheid waarmee slachtoffers door het IAS worden geholpen, maar Laçin wijst ook op het feit dat de meeste slachtoffers alleen de tegemoetkoming van de overheid en niet een volledige schadevergoeding ontvangen. Naar zijn mening moet de overheid aan slachtoffers een volledige schadevergoeding betalen en deze vervolgens zelf verhalen op de veroorzakende bedrijven.

Alle politieke partijen zijn van mening dat de samenleving compassie moet tonen met asbestslachtoffers. VVD-er Dijkstra: “Asbest is een gevaarlijke stof. Het leed veroorzaakt door asbest, hoe vreselijk ook, kunnen we niet wegnemen.” Maar de VVD vindt het positief dat de bemiddeling zo snel verloopt en twijfelt niet aan de inzet van de specialisten, zowel medisch als op het gebied van de schadevergoeding.

Kamerbreed stellen partijen vraagtekens bij de verjaringstermijn van dertig jaar. Von Martels van het CDA: “De verplichting tot schadevergoeding is in veel gevallen verjaard. Het grootste discussiepunt is de verjaring. Eigenlijk gaat de minister van SZW daar over.” Het CDA verzoekt de staat met een oplossing te komen.

In haar antwoord maakt staatssecretaris Dijksma van de gelegenheid gebruik de Kamer eraan te herinneren dat het wetsontwerp omtrent de asbestdaken controversieel is verklaard. GroenLinks had eerder in het debat om een integrale aanpak van de asbestproblematiek samen met verduurzaming gevraagd. Volgens de staatssecretaris zou het helpen in de snelheid van het beleid als de Kamer het standpunt over de asbestdaken herziet.

Als het gaat om verjaring wijst de staatssecretaris naar de minister van SZW: “Mijn collega is op dit moment in gesprek met convenantspartijen en er zal op niet al te lange termijn een brief aan de Kamer worden gestuurd.” De staatssecretaris is het eens met de Kamer dat bij de bemiddeling voor asbestslachtoffers de verjaring geen rol mag spelen.

In de tweede termijn worden twee moties ingediend waarin de regering wordt gevraagd het overleg met betrokken partijen te voeren over verjaring, maar als dat niets oplevert wijziging van wetgeving te overwegen.

De staatssecretaris kan de gevolgen van het buiten werking stellen van de wettelijke verjaringstermijn voor asbestslachtoffers niet overzien. Wel merkt ze op dat dit volgens haar “een enorme toestand” zou worden. Zij belooft de Kamer dat na de zomer de brief er zal zijn: “Het is heel goed dat de Kamer laat zien dat het menens is en wij zijn allemaal van mening dat de verjaring geen rol mag spelen voor asbestslachtoffers. In dit standpunt is geen millimeter verschil tussen Tweede Kamer en regering.” Bron: IAS – Jan Warning, 9 en 13 juni 2017.

Asbestslachtoffers kregen vorig jaar binnen minder dan negentig werkdagen te horen of ze voor een schadevergoeding in aanmerking kwamen. In het kader van hun gezondheidssituatie is deze snelheid van cruciaal belang. Ook was er in 2016 een piek in het aantal asbestslachtoffers met de ziekte longvlieskanker (mesothelioom) dat bij het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) aanklopte voor een schadevergoeding. Dit staat in het jaarverslag van het IAS.

Sneller schadevergoeding

Het IAS streeft naar een snelle bemiddeling bij asbestschade, zodat slachtoffers bij leven een schadevergoeding ontvangen. De bemiddeling tussen een asbestslachtoffer en zijn (ex-)werkgever of diens verzekeraar mag in beginsel niet langer duren dan 125 werkdagen. In 2016 is dit gemiddelde teruggebracht naar minder dan 90 dagen. Niet eerder was dit zo snel. Dit is van belang omdat mensen tientallen jaren nadat ze met asbest hebben gewerkt een asbestziekte kunnen oplopen. Als ze eenmaal ziek zijn, gaat het met hun gezondheid snel bergafwaarts. Mensen met longvlieskanker overlijden in de regel binnen één à twee jaar, soms al enkele weken na het vaststellen van de diagnose. In 2016 is 85 procent van alle tegemoetkomingen aan asbestslachtoffers bij leven verstrekt.

Meer aanvragen

Jaarlijks melden zich meer dan 500 asbestslachtoffers met longvlieskanker bij het IAS. In 2016 waren dat er 580. Sinds 2008, toen de regeling TNS werd geïntroduceerd, is het aantal meldingen niet zo hoog geweest. Het IAS heeft het afgelopen jaar voor 276 asbestslachtoffers bemiddeld, daarvan is in 167 gevallen een volledige schadevergoeding gerealiseerd. In lang niet in alle situaties is het mogelijk te bemiddelen voor een volledige schadevergoeding, bijvoorbeeld omdat de (ex-)werkgever niet meer bestaat en het niet bekend is of er een verzekeraar was. In 2016 heeft het IAS in 498 gevallen voor de ziekte mesothelioom (asbestkanker) en in 32 gevallen voor de ziekte asbestose een positief advies verstrekt voor een tegemoetkoming van de overheid.

Compliment

IAS-directeur Jan Warning: ‘Deze snelheid van bemiddeling is een resultaat van goed samenspel tussen werkgevers, verzekeraars en het IAS. Voor onze dossierbehandelaars staat alles in het teken om bij leven tot een schadevergoeding te komen. Maar ook de verzekeraars en werkgevers die de schadevergoeding verstrekken zijn zeer gevoelig voor dit argument. Zij werken adequaat mee om snel tot een oordeel te komen of recht bestaat op een schadevergoeding.’

Over het IAS

Het IAS is in 1999 opgericht om te voorkomen dat slachtoffers van asbest in een lang juridisch gevecht verwikkeld raken om een schadevergoeding te krijgen van hun voormalige werkgever. Het IAS bemiddelt met de (ex-)werkgever of diens verzekeraar over een schadevergoeding. Daarnaast heeft het IAS een verwijs- en voorlichtingsfunctie. Ook geeft het IAS advies aan de Sociale Verzekeringsbank over het toekennen van een tegemoetkoming door de overheid.

Voor meer informatie: Jan Warning, directeur IAS, 06-13490476

Op 19 april jl. overleed mevrouw Mia Widdershoven-Cuijpers, oprichtster en erelid van de Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN). Op 24 april zou zij de leeftijd van 87 jaar hebben bereikt. Haar man Wil werkte bij DSM met asbest. In 1987 overleed hij aan asbestkanker, maar DSM ontkende vervolgens aansprakelijk te zijn voor zijn dood. Wat volgde was een van de eerste asbestprocedures in Nederland, een juridische strijd, die uiteindelijk dertien jaar in beslag nam. De familie Widdershoven startte de Stichting Asbestslachtoffers Nederland, de voorloper van de Asbestslachtoffers Vereniging Nederland (AVN), omdat zij vond dat een eventuele schadevergoeding niet het persoonlijk belang, maar het algemeen belang zou moeten dienen. De zaak Widdershoven heeft bijgedragen aan de totstandkoming van overheidsbeleid en het IAS. Bron: AVN, 26 april 2017

Werken in de bouw is niet zonder risico. In 2015 is bij een op de vijf bouwplaatsmedewerkers een beroepsziekte geconstateerd, overkwam bijna 8000 werknemers een ongeval dat leidde tot verzuim, en werd bij 94 medewerkers die in een ver verleden in de bedrijfstak hebben gewerkt asbestkanker geconstateerd. Directeur IAS, Jan Warning beschrijft in Bouwkennisblog het belang en de mogelijkheden van verzekeringen tegen deze ongevallen en de vergoedingen die daarvoor geboden worden. Bron: bouwkennisblog, 21 maart 2017

Het eerste Machiel van der Woude stipendium is op 20 januari 2017 uitgereikt aan Ivo Wiertz. De onderzoeker van het St Antonius ziekenhuis Nieuwegein kan met het stipendium een onderzoek doen naar de genetische aanleg voor het krijgen van de ziekte asbestose. 

Het Machiel van der Woude stipendium wil nieuw onderzoek in Nederland naar het voorkomen, de oorzaak, diagnostiek of behandeling van asbest geïnduceerde aandoeningen te stimuleren. Het stipendium bedraagt € 15.000,- en wordt jaarlijks uitgereikt. Het is genoemd naar Machiel van der Woude, de eerste directeur van het Instituut Asbestslachtoffers (IAS). 

Het St Antonius ziekenhuis kan met dit bedrag verder onderzoek doen naar de vraag of genetische aanleg een rol speelt bij het ontstaan van asbestose. In de onderzoeksopzet worden asbestose patiënten en patiënten met pleuraplaques zonder longfibrose als twee groepen vergeleken. De hypothese luidt dat frequentie van een bepaald genotype hoger zal zijn in patiënten met asbestose dan in patiënten met pleuraplaques. 

Het stipendium werd uitgereikt op het Nationale Longkanker Symposium in de Koepelkerk te Amsterdam. Juryvoorzitter Rob van der Heijden sprak dat het winnende onderzoeksvoorstel zeer goed past binnen de missie van het Instituut Asbestslachtoffers: “Asbestose is een vreselijke ziekte. Het is belangrijk om meer te weten welke factoren ertoe bijdragen dat deze ziekte ontstaat. Op termijn kunnen we dan wellicht werknemers die langdurig zijn blootgesteld aan asbest beter behandelen, zodat de ziekte zich niet of in minder ernstige vorm ontwikkelt.” 

Het Machiel van der Woude stipendium wordt jaarlijks uitgereikt. Rond de zomer zal een nieuwe uitvraag worden opengesteld. Bron:IAS, 20 januari 2017