Nieuwsarchief

Bhattacharya en collega’s beschrijven in dit overzichtsartikel het totaal aan biologische reacties in het lichaam nadat iemand aan asbest is blootgesteld. Onderscheid wordt gemaakt naar indicatoren van (1) blootstelling (reacties op vezels), (2) effect (ziekte) en (3)kwetsbaarheid (verschillen tussen individuen en/of populaties). Bron: Bhattacharya K, Dopp E, Kakkar P, Jaffery FN, Schiffmann D, Jaurand MC, Rahman I, Rahman Q. (2005). Biomarkers in risk assessment of asbestos exposure. Mutation Research, Aug 17, article in press.
Bhattacharya K, Dopp E, Kakkar P, Jaffery FN, Schiffmann D, Jaurand MC, Rahman I, Rahman Q. (2005). Biomarkers in risk assessment of asbestos exposure. Mutation Research, Aug 17, article in press. 9: Mutat Res. 2005 Aug 17. [Epub ahead of print]

Abstract

Developments in the field of molecular epidemiology and toxicology have given

valuable tools for early detection of impending disease or toxic condition.

Morbidity due to respiratory distress, which may be due to environmental and

occupational exposure, has drawn attention of researchers worldwide. Among the

occupational exposure to respiratory distress factors, fibers and particles have

been found to be main culprits in causing diseases like asbestosis, pleural

plaques, mesotheliomas and bronchogenic carcinomas. An early detection of the

magnitude of exposure or its’ effect using molecular end points is of growing

importance. The early inflammatory responses like release of the inflammatory

cells collected by non-invasive methods give an indication of the unwanted

exposure and susceptibility to further complications. Since free radicals like

O(2)(-), OH, OOH, NO, NOO, etc. are involved in the progression of

asbestos-related diseases and lead to cytogenetic changes, an evaluation of

antioxidant states reducing equivalents like GSH and ROS generation can be a

good biomarker. The cytogenetic end points like chromosomal aberration,

micronucleus formation and sister chromatid exchange give indication of genetic

damage, hence they are used as effective biomarkers. New techniques like

fluorimetric analysis of DNA unwinding, alkaline elution test, fluorescent in

situ hybridization and comet assay are powerful tools for early detection of

initiation of disease process and may help in planning strategies for minimizing

morbidity related to asbestos fiber exposure. The present review article covers

in detail possible biomarkers for risk assessment of morbidity due to

fibers/particles in exposed population.

Italië was één van de asbestproducerende landen in Europa. Beschermende maatregelen tegen het gebruik van asbest werden er ongeveer 10 jaar later ingevoerd dan in de Noord Europese landen. Op basis van de ontwikkeling in het gebruik van asbest en het aantal mesothelioom-sterfgevallen tot 1999 werd in dit onderzoek een voorspelling gemaakt van het toekomstig aantal mesothelioom-sterfgevallen. Geschat wordt dat dit tussen 2012 en 2024 een piek zal bereiken van ongeveer 800 sterfgevallen per jaar. Bron: Marinaccio A et al. (2005). Predictions of mortality from pleural mesothelioma in Italy: a model based on asbestos consumption figures supports results from age-period-cohort models. Int J Cancer. May 20.115(1):142-7.

Marinaccio A, Montanaro F, Mastrantonio M, Uccelli R, Altavista P, Nesti M,

Abstract

Italy was the second main asbestos producer in Europe, after the Soviet Union,

until the end of the 1980s, and raw asbestos was imported on a large scale until

1992. The Italian pattern of asbestos consumption lags on average about 10 years

behind the United States, Australia, the United Kingdom and the Nordic

countries. Measures to reduce exposure were introduced in the mid-1970s in some

workplaces. In 1986, limitations were imposed on the use of crocidolite and in

1992 asbestos was definitively banned. We have used primary pleural cancer

mortality figures (1970-1999) to predict mortality from mesothelioma among

Italian men in the next 30 years by age-cohort-period models and by a model

based on asbestos consumption figures. The pleural cancer/mesothelioma ratio and

mesothelioma misdiagnosis in the past were taken into account in the analysis.

Estimated risks of birth cohorts born after 1945 decrease less quickly in Italy

than in other Western countries. The findings predict a peak with about 800

mesothelioma annual deaths in the period 2012-2024. Results estimated using

age-period-cohort models were similar to those obtained from the asbestos

consumption model.

“Soluble mesothelin-related protein”(SMRP) is een proteïne die in het bloedplasma voorkomt. In dit onderzoek werden 48 mesothelioompatiënten vergeleken met een controlegroep van 228 mensen, gezond of met een andere ziekte deels wel, deels niet aan asbest blootgesteld. De resultaten ondersteunen de hypothese dat SMRP behulpzaam kan zijn bij de diagnose van maligne mesothelioom, bij de beoordeling van de ziekte-progressie en bij de vroeg-screening van deze ziekte. Bron: Robinson BW, et al. (2005). Soluble mesothelin-related protein:a blood test for mesothelioma. Lung Cancer. 2005 Jul.49 Suppl 1:S109-11.

Robinson BW, Creaney J, Lake R, Nowak A, Musk AW, de Klerk N, Winzell P,

Abstract

Identification of tumor marker for mesothelioma (MM) might prove useful in

diagnosis as well as for monitoring tumor in response to therapy and for

screening at-risk individuals. We tested the hypothesis that soluble

mesothelin-related protein (SMRP), a mesothelin family member, in the serum

would be such a marker. Our data show that determination of SMRP in serum is a

marker of MM with a sensitivity of sensitivity 83% and specificity 95% in the

first 48 MM patients tested. Changes in serum SMRP levels parallel clinical

course/tumor size and SMRP is elevated in 75% of patients at diagnosis. SMRP

should also be useful for monitoring disease progression, and importantly, may

prove useful for screening asbestos-exposed individuals for early MM.

Inademen van asbestvezels kan longkanker veroorzaken. Mensen met longkanker die vroeger met asbest hebben gewerkt kunnen hun werkgever dan ook aanspreken op financiële compensatie voor hun ziekte. Maar asbest is lang niet de enige veroorzaker van kwaadaardige longtumoren. Het roken van sigaretten is veruit de belangrijkste oorzaak. Bij dit type schadeclaims speelt dan ook de vraag: hoe waarschijnlijk is het dat de blootstelling aan asbest bij het werk de tumor heeft veroorzaakt? In een advies dat op 26 juli is aangeboden aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, adviseert de Gezondheidsraad een methode. De Commissie vindt een oplossing in een zogeheten proportionele benadering, waarbij zowel het aantal vezeljaren als maat voor de asbestblootstelling als het aantal “packyears” als maat voor de blootstelling aan sigarettenrook worden verdisconteerd. Deze benadering is al in een aantal aansprakelijkheidsprocedures toegepast. Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) meldt in haar nieuwsbrief van oktober dat Nederland met deze proportionele benaderingswijze afwijkt van internationaal gehanteerde criteria. In vrijwel alle andere Europese landen wordt een alles-of-niets systeem gehanteerd waarbij men ervan uitgaat dat bij een blootstelling van 20 vezeljaren een dubbel risico op longkanker bestaat en daarmee recht op een beroepsziekte-uitkering,zowel bij rokers als bij niet-rokers. Theoretisch is de proportionele benaderingswijze, volgens het NcVB goed,maar het zal moeten blijken in hoeverre dit uitvoerbaar is en zal worden gehanteerd door het IAS. Zowel de retrospectieve blootstellingsschatting van asbest als die van vroegere rookgewoontes is lastig,waarbij een zekere bias van de vroegere rookgewoontes verwacht mag worden in het zicht van een procedure. Het IAS zal komend jaar beoordelen of ook asbestslachtoffers met longkanker bij het instituut voor bemiddeling in aanmerking komen. Bron: Gezondheidsraad, 26 juli 2005, NCvB, nieuwsbrief oktober 2005. Meer http://www.gezondheidsraad.nl/adviezen.php?ID=1245

http://www.beroepsziekten.nl/datafiles/Nieuwsbrief%203%202005.pdf

Bêtacaroteen is een stof die in het lichaam wordt omgezet in vitamine A, een zgn. provitamine. Het komt voor in fruit en groenten. In dit overzichtsartikel wordt aan de hand van genetische technieken nagegaan hoe deze stof werkt in het lichaam. Bêtacaroteen lijkt namelijk zowel positieve als negatieve effecten voor de gezondheid te kunnen hebben. Enerzijds werkt het, bij normale inname, als antioxidant en beperkt daarmee o.a. het risico op kanker. Anderzijds is bij inname van extra doses, buiten de normale voeding, een verhoogd risico op longkanker waargenomen bij zware rokers en mensen die met asbest hebben gewerkt. Hoewel hiervoor verschillende verklaringen te geven zijn, concluderen Keijer en collega’s dat nog niet duidelijk is hoe bêtacaroteen deze effecten kan veroorzaken.

Bron: Keijer, J. et al. (2005). Beta-carotene and the application of transcriptomics in risk-benefit evaluation of natural dietary components. Biochim Biophys Acta. May 30.1740(2):139-46.

Abstract

Keijer J, Bunschoten A, Palou A, Franssen-van Hal NL.

RIKILT-Institute of Food Safety, Food Bioactives Group. Bornsesteeg 45, P.O. Box

230, 6700 AE, Wageningen, The Netherlands. [email protected]

Beta-carotene is a natural food component that is present in fruits and

vegetables and is also used as a food colorant and a supplement. Beta-carotene

is an anti-oxidant and a source of vitamin A. It is endowed with health

beneficial properties, but a number of studies showed that with high intakes it

may increase the risk for lung cancer in at risk individuals (heavy smokers,

asbestos workers and alcohol users). To establish the window of benefit, it is

necessary to identify early markers of effect and to obtain insight in the

mechanism of action of beta-carotene, in the absence and presence of

environmental risk factors. Genomics technologies are well suited to dissect the

mechanisms of action and identify the markers of effect. Human cell lines can be

used to analyse the effects of beta-carotene, but exposure studies with

beta-carotene show that cell lines display a widely variant behaviour, which

hampers translation to the in vivo situation in humans. Alternatively, animal

studies can be used. Especially the ferret seems to be a good model, but little

sequence information of this species is available. However, heterologous

hybridization on human cDNA seems possible and provides and a new tool for

molecular analysis of health effects of beta-carotene.

In de Nelson screeningsstudie is 70% van de longkankers, met behulp van een multi-slice CT scan, in een zeer vroeg en goed behandelbaar stadium ontdekt. Dit resultaat bespraken de onderzoekers in een bijeenkomst op 7 oktober j.l. Vaak is longkanker op het moment dat het ontdekt wordt al uitgezaaid naar andere delen van het lichaam en daardoor in 80% van de gevallen niet meer te opereren. De nieuwe CT techniek zou een belangrijke rol in de bestrijding van longkanker kunnen gaan spelen. Het Nelson-onderzoek is het enige grootschalige proefbevolkingsonderzoek op longkanker in Europa. Het wetenschappelijke bevolkingsonderzoek is gestart in september 2003 onder mannen en vrouwen tussen 50 en 75 jaar in een aantal regio’s. 16.000 Personen met een verhoogd risico op longkanker doen mee aan het onderzoek. De Gezondheidsraad schat dat iets meer dan 10% van de gevallen van longkanker gerelateerd is aan asbestblootstelling. Bron: Artsennet.nl, 10 oktober 2005.

Op 22 en 23 september organiseerde de GUE/NGL-fractie in het Europees Parlement een internationale asbestconferentie. Sinds 1 januari 2005 geldt in de gehele EU een verbod op het in handel brengen en gebruik van alle soorten asbest. De einddeclaratie van de conferentie roept, onder andere, op tot een boycot op wereldniveau en tot ontwerp en implementatie van een Europees Asbest Actieplan met specifieke acties op het gebied van preventie, mensenrechten en dubbele standaarden. Bron: Hesa, 28 september 2005.

Meer http://hesa.etui-rehs.org/uk/newsevents/newsfiche.asp?pk=414.

Staatssecretaris Ross trekt de komende jaren 2,5 miljoen euro uit voor onderzoek naar de begeleiding van terminale patiënten. Ze heeft dat aangekondigd in de Tweede Kamer. Bron: ministerie VWS, 9 september 2005. Meer minvws.nl

In een zaak tegen de Australische Raad voor Stofziekten (Dust Diseases Board) heeft een rechter uitgesproken dat een slachtoffer wel recht heeft op schadevergoeding omdat zijn longkanker veroorzaakt is door een combinatie van roken en asbestblootstelling. Medici schatten dat in Australië asbestgerelateerde longkanker twee keer zo vaak voorkomt als mesothelioom (longvlies-/buikvlieskanker). De Raad voor Stofziekten heeft daarentegen in de periode van 1968 tot 2004 slechts 300 x een vergoeding toegekend aan longkankerpatiënten in vergelijking tot 1800 x voor mesothelioom. Op grond hiervan wordt verwacht dat de Australische overheid aansprakelijk gesteld zou kunnen worden voor meer dan een biljoen dollar extra compensatie aan asbestslachtoffers met longkanker. In een reactie op dit artikel meldt de medische autoriteit van de Raad voor Stofziekten dat de Raad bij de diagnose van asbestgerelateerde longkanker het rookgedrag niet in aanmerking neemt. Bij de beoordeling wordt wel meegenomen: het arbeidsverleden, röntgenfoto’s van de borst, ct-scans en asbestvezels in longbiopten. De claim waarover de rechter zich heeft uitgesproken was afgewezen omdat er onvoldoende aanwijzingen gevonden waren dat asbest de longkanker had veroorzaakt. Bron: Daily Telegraph, Sydney, 12 en 14 september 2005.

In Australië is voor de eerste keer een schadevergoeding aan een klusser toegekend die in 1961 slechts enkele uren blootgesteld was aan asbestcement bij de renovatie van het huis van zijn zus. De rechter kende de vergoeding toe omdat het bedrijf geen waarschuwing op het product had gezet, terwijl dat bij veel andere asbestproducten in die periode wel werd gedaan. Advocaten verwachten dat er in de toekomst meer rechtzaken van consumenten tegen asbestproducenten zullen zijn dan van (ex-)werknemers tegen (ex-)werkgevers. Bron: Daily Telegraph Sydney, 8 september 2005.