Nieuwsarchief

Het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) heeft in 2013 534 aanvragen in behandeling genomen van asbestslachtoffers met mesothelioom, ook wel asbestkanker genoemd. Het aantal aanvragen per jaar ligt al een aantal jaar ruim boven de 500 per jaar. Dat komt overeen met het aantal slachtoffers dat jaarlijks de ziekte mesothelioom krijgt. Ondanks het asbestverbod sinds 1993 is een structurele afname nog steeds niet zichtbaar. Bijna 90% van alle aanvragen bij het IAS resulteert in een schadevergoeding of tegemoetkoming bij leven. Dit alles staat in het jaarverslag van het IAS over 2013.

IAS Monitor
Van de asbestslachtoffers met mesothelioom is bijna 90% man en meer dan driekwart ouder dan 65 bij aanmelding. Dat staat in de IAS Monitor. De IAS Monitor laat op de website van het IAS in de vorm van interactieve figuren (flash) een aantal cijfers zien over het asbestgebruik, de ontwikkeling van de ziekte mesothelioom en specifieke kenmerken van asbestslachtoffers, zowel in Nederland als wereldwijd. Daarbij is gebruik gemaakt van gegevens van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR) en uit de databanken van het IAS en de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De cijfers laten o.a. zien dat ongeveer 80% van de mensen met mesothelioom als werknemer aan asbest is blootgesteld. Bij 20% gaat het meestal om slachtoffers die de asbestblootstellingsoorzaak niet weten of niet zeker weten of ze in een dienstverband aan asbest zijn blootgesteld. Anderen verklaren als zelfstandige, privé (doe-het-zelven) of in het milieu aan asbest te zijn blootgesteld.

Asbestose
In 2013 is de openstelling van het IAS voor asbestoseslachtoffers voorbereid. Asbestose is een stoflongziekte die veroorzaakt wordt door een langdurige en intensieve blootstelling aan asbest. Sinds 1 april 2014 kan ook deze groep asbestslachtoffers bij het IAS terecht voor een financiële tegemoetkoming en eventueel schadevergoeding van een werkgever.

Instituut Asbestslachtoffers, juni 2014

Inspectie SZW heeft een smartphone app laten ontwikkelen waarmee iedereen melding kan maken van verdachte asbestsaneringen. De app is gericht op het opsporen van malafide asbestsaneringen. Ziet u dat ergens asbest verwijderd wordt? Check op de kaart of deze asbestsanering is gemeld bij de Inspectie SZW. Sanering niet op de kaart? Meld de locatie bij de Inspectie SZW. De app is bedoeld voor een breed publiek. Niet alleen gemeentelijke toezichthouders kunnen er gebruik van maken. Ook voor de (milieu)politie en andere inspectieteams is de app goed bruikbaar. Maar ook kunnen gewone burgers meldingen doorgeven als zij onregelmatigheden zien in hun eigen wijk. De app is beschikbaar via de Google Play Store en de Apple Appstore, zoek op asbestwerkzaamheden. Bron asbestenbouw.com, 13 mei 2014.

In antwoord op kamervragen meldt staatssecretaris Mansveld (I en M) dat ze de maatregel voor een verbod op asbesthoudende daken en gevelbekleding per 2024 dit jaar in procedure brengt en streeft naar inwerkingtreding op 1 januari 2016. Eigenaren van asbestdaken hebben dan dus nog 8 jaar de tijd om daaraan te voldoen. Op dit moment is voor 430.000 m2 te verwijderen asbestdaken subsidie toegewezen of bijna toegewezen. Als de aanvragen die zich in het volledige aanvraagproces bevinden worden meegeteld, loopt het aantal op tot ongeveer 1 miljoen m2. Het streven om met de provinciale regelingen 4 miljoen m2 extra asbestdaken te saneren, is dus nog niet gerealiseerd. In 2012 lag er in Nederland in totaal nog 97 miljoen m2 asbestdak op agrarische gebouwen. Bron: rijksoverheid.nl, 25 april 2014.

De asbestbranche is samen met de Stichting Certificatie Asbest (Ascert) een campagne begonnen voor het juiste gebruik van adembescherming. De campagne is vooral bedoeld voor het uitvoerend personeel in de sector. De initiatiefnemers hopen echter dat ook directies van bouwbedrijven en asbestsaneringsbedrijven, opdrachtgevers en andere partijen de boodschap ter harte nemen. Bron: cobouw.nl, 26 mei 2014.

Net als in Nederland komt mesothelioom bij Britse mannen vooral voor in gebieden met industrie waar in het verleden asbestblootstelling plaatsvond, bijvoorbeeld op scheepswerven. Een analyse over de periode 1981-2011 laat zien dat de sterfte in deze gebieden in de eerste jaren na 1980 hoger was dan in latere jaren. De mesothelioomsterfte neemt in deze gebieden minder toe dan gemiddeld in Groot Brittannie. Mogelijke verklaringen zijn het verdwijnen van de scheepsbouw met verhuizing van de slachtoffers als gevolg. Of dat de piek in slachtoffers in deze gebieden al is bereikt. Ook in Nederland is deze ontwikkeling te zien. Provincies waar vroeger veel scheepsbouw was, zoals Zeeland en Zuid Holland hadden tussen 1989 en 1995 relatief meer mesothelioom dan in de jaren daarna (t/m 2012). Deze ontwikkeling gaat tegen de landelijke trend in (Zie IAS Monitor onder 3.). Bron: Health and Safety Executive (HSE), maart 2014; IAS Monitor juni 2014.

Het Gerechtshof van het Japanse district Kobe vindt dat een locale autoriteit onterecht een aanvraag voor schadevergoeding van een man met asbestgerelateerde longkanker heeft afgewezen. De door de overheid toegepaste criteria zijn volgens het hof in deze zaak onredelijk. Die criteria zijn: minimaal 10 jaar een asbestrisicoberoep en de longen moeten 5000 asbestvezels per gram bevatten. De 60-jarige man had sinds 1967 als timmerman in de bouw gewerkt, maar zijn longen bevatten slechts 918 asbestvezels per gram weefsel. Het hof beoordeelt dit laatste criterium als onredelijk omdat de man asbestsoorten had ingeademd die niet makkelijk asbestdeeltjes in de long vormen. Verder was de 918 gram die wel gevonden is veel hoger dan gemiddeld in de bevolking voorkomt. Bron: Mainichi Japan, 13 mei 2014.

Singapore heeft per 1 juni nieuwe asbestregels ingevoerd voor sloop en renovatie. Een verplichte asbestinventarisatie, het nat houden van asbesthoudend materiaal en verwijdering door gecertificeerde partijen zijn onderdelen van de nieuwe regeling. Bron: The Straits Times, 24 mei 2014.

De Britse regering waarschuwt scholen voor gasmaskers en tinnen helmen uit de eerste wereldoorlog. Het merendeel bevat namelijk het meest gevaarlijke blauwe asbest (crodidoliet). Deze objecten worden de laatste tijd op scholen gedemonstreerd i.v.m. de 100- jarige herdenking van WO1. Bron: International Ban Asbestos Secretariaat, 14 mei 2014.

De Ministerraad heeft ingestemd met een besluit van minister Asscher (SZW) dat de regels voor werken met asbest strenger worden. Werknemers in de asbestsector mogen in de toekomst aan nog minder asbest worden blootgesteld dan nu het geval is. Op dit moment is de maximale hoeveelheid asbestvezels waarmee een werknemer in ons land in aanraking mag komen, ruim lager dan de Europese norm. Het risico om asbest in te ademen is daarmee voor hen al minimaal. De Gezondheidsraad adviseerde de minister om de norm toch nog verder aan te scherpen. Zo wordt de kans dat een werknemer ziek wordt door het inademen van asbestvezels verder verkleind. De minister neemt dit advies nu over. De aangescherpte asbestregels worden in twee fases ingevoerd. Per 1 juli 2014 wordt de blootstellinggrens voor zogenoemd chrysotiel-asbest vijf keer strenger dan nu het geval is. Bij 85% van de asbestsaneringen in ons land gaat het om deze asbestsoort. Voor werken met zogenoemd amfibool-asbest wordt de norm ruim 30 keer zo streng. De ingangsdatum voor laatstgenoemde aanscherping wordt later dit jaar bepaald, maar zal niet eerder dan 1 januari 2015 zijn. Bron: rijksoverheid.nl, 28 mei 2014.

Er is een duidelijke relatie tussen de hoeveelheid asbest waaraan men is blootgesteld en de kans op het krijgen van longkanker, mesothelioom en larynxcarcinoom. Dat concluderen de longartsen Baas en Burgers na analyse van de resultaten van een studie onder 58.279 beroepsmatig aan asbest blootgestelde Nederlandse mannen die tussen 1986 en 2006 zijn gevolgd. Het risico van een eenmalige blootstelling hangt volgens deze specialisten af van de duur van de expositie, de concentratie ingeademde vezels en het type asbestvezel. Lees meer over dit artikel in de editorial van deze nieuwsbrief. Bron: Baas, P. & Burgers, J.A. (2014). Een keer asbest: levensgevaarlijk? Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7653.