Wandelen voor onderzoek naar asbestkanker

‘Mooi om te zien dat mensen betrokken zijn bij alles wat je doet’
Het gebeurt steeds vaker: mensen die hardlopend, fietsend of op een andere manier geld inzamelen voor onderzoek naar betere behandelmethodes bij kanker. Onlangs ontving het Instituut Asbestslachtoffers een donatie van Fysiotherapie/Osteopathie Lindenheuvel uit Geleen. Op 31 mei 2025 organiseerde de praktijk een wandeltocht om geld in te zamelen voor onderzoek naar de behandeling van mesothelioom.

Een mooie, maar ook emotionele dag
Met de wandeltocht van verschillende afstanden door het glooiende landschap rond de Limburgse gemeente, brachten de 145 deelnemers een eerbetoon aan Paul Poussart. Hij overleed in april 2024 op 67-jarige leeftijd aan de ziekte. ‘Eén van mijn collega’s organiseerde al eerder een wandeltocht voor een goed doel’, vertelt Tom Poussart, zoon van Paul Poussart en eigenaar van de praktijk. ‘Al snel ontstond het idee om de tocht dit jaar weer te organiseren, nu voor onderzoek naar betere behandelmethodes voor mesothelioom. De deelnemers doneerden elk 10 euro. Sommige mensen die niet mee konden lopen, deden bij onze praktijk een donatie in de pot. Het totaalbedrag was 1840 euro, wat we zelf nog hebben aangevuld tot 2000 euro.’

Poussart bewaart goede herinneringen aan de dag, die ondanks het zonnige weer ook zwaar was. ‘Het was op mijn vaders verjaardag, iets meer dan een jaar na zijn overlijden. Een mooie maar ook emotionele dag, voor mij, mijn broer en mijn moeder. Veel deelnemers kenden mijn vader uit de wijk, het was mooi om te zien dat zovelen de moeite namen om er voor hem te zijn.’

Onderzoek naar effecten nieuwe behandeling
De donatie komt ten goede aan een meerjarig onderzoek bij het Antoni van Leeuwenhoek (AVL). Dit onderzoek bij zo’n zestig patiënten is gericht op de effecten van een nieuwe combinatie van geneesmiddelen – immuuntherapie en vaatingroeiremmers. Van die laatste zijn er indicaties dat hiermee het effect van de immuuntherapie wordt versterkt. ‘We hebben gezien dat de tumor dankzij deze combinatie bij circa de helft van de patiënten aanzienlijk kleiner is geworden’, vertelt longarts Sjaak Burgers (foto). ‘Daar waren we aanvankelijk best tevreden over, maar jammer genoeg is daarna de tumor bij de meeste patiënten weer gegroeid. Echter, bij een paar mensen is de tumor nu twee jaar onder controle, terwijl die eerder wel doorgroeide op de standaard behandeling. De vraag is nu, waarom dat zo is.’

Bij de patiëntengroep is vooraf een biopt van de tumor genomen. Bij dit stukje weefsel wordt DNA- en RNA-onderzoek gedaan. Ook kijken de onderzoekers welke ontstekingscellen er in de tumor zitten en hoe de bloedvaten zich hierin vormen. Daarnaast kunnen de onderzoekers dankzij nieuwe technieken de precieze plek van de cellen onderscheiden. ‘Het idee is dat de afweercellen in een bepaalde gunstige omgeving bij elkaar moeten zitten, zodat ze de kanker kunnen aanvallen’, legt Burgers uit. ‘Die omgeving zijn we nu aan het bestuderen. Onze bevindingen koppelen we aan het DNA- en RNA-onderzoek. Door meer inzicht in de drivers in een kankercel en de afwijkingen in het DNA, kunnen we er hopelijk achter komen waarom patiënten soms wel en soms niet reageren op de behandeling, om die in de toekomst beter in te kunnen zetten. Het gaat bij dit onderzoek niet om een heel grote groep patiënten. Maar als we een duidelijk verschil zien, hebben we wel een richting waar het naar toe moet.’

Het onderzoek wordt financieel ondersteund door de industrie, maar de kosten van het onderzoek van de biopten waren niet gedekt. Burgers: ‘Met de extra donatie hebben we nog meer testen kunnen doen. Om de eerste resultaten te krijgen om te bepalen waar we verder op door moeten gaan, is dit mooie bedrag dus heel waardevol.’ Hij is blij met publieke initiatieven die het onderzoek naar de behandeling van asbestkanker ondersteunen. ‘Het is mooi dat we meer financiële mogelijkheden krijgen, wetende dat de subsidies van de industrie en bijvoorbeeld het KWF momenteel krap zijn. Het is nog mooier om te zien dat mensen betrokken zijn bij alles wat je doet. Ons onderzoek is een proces van vallen en opstaan, met de nodige hindernissen en tegenslagen. Als je ziet dat mensen die je niet eens kent ons ondersteunen, motiveert dat heel erg om de schouders eronder te zetten.’

In een vloek en een zucht weg
Poussart is blij dat de donatie op de juiste plek terecht is gekomen, al komt het onderzoek voor zijn vader te laat. Zijn ziekte is terug te leiden tot zijn werk bij de Marine in de jaren zeventig van de vorige eeuw. ‘Wat we hebben kunnen terugvinden, is dat er asbest zat in de mantelbuizen van leidingen op de schepen. Die werden soms opengesneden als er iets mee was. Daar kan mijn vader bij in de buurt zijn geweest. Ook zat er asbest in de vloeren die geschrobd moesten worden. Hoe hij precies is blootgesteld, weten we niet zeker. Ik heb het mijn vader nooit kunnen vragen. Hij was in een vloek en een zucht weg. Op 22 maart 2024 kreeg hij de diagnose, op 8 april is hij overleden.’

Poussart hoopt dat er voor de slachtoffers in de toekomst nieuwe behandelmethodes komen. ‘Zodat mensen die met de ziekte worden geconfronteerd, een betere prognose hebben dan mijn vader. Een behandeling die het proces stil legt, of een beter verloop van de ziekte geeft. Het IAS, AVL en ook het Erasmus MC doen erg hun best voor de patiënten. Het is heel belangrijk dat daar geld naar toe blijft gaan.’

Dennis Derksen
Oktober 2025