Maatschappelijke erkenning voor slachtoffers
Sinds 1 januari 2024 heb ik de grote eer om directeur te mogen zijn van het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) en het Instituut Slachtoffers Beroepsziekten door Gevaarlijke Stoffen (ISBG). In deze rol mag ik opkomen voor mensen met asbestziekten en beroepsziekten door gevaarlijke stoffen.
In mijn vorige baan bij de Long Alliantie Nederland (LAN) heb ik mij al veel beziggehouden met beroepsziekten. Het viel mij op in 2012 dat de Arbobalans van TNO aangaf dat jaarlijks meer dan 3.000 mensen overlijden door blootstelling aan stoffen op de werkvloer. Dit leidde echter niet tot grote verontwaardiging of acties om hier iets aan te veranderen. Vanuit de LAN hebben we mensen met beroepslongziekten een gezicht gegeven en de ernstige problematiek van gezondheidsklachten, minder inkomsten, hoge zorguitgaven en leven in isolement zichtbaar gemaakt. Samen met deze slachtoffers hebben we aandacht gevraagd bij de politiek om te komen tot betere preventie, zorg en erkenning rond beroepslongziekten. Ook hebben we tal van instrumenten ontwikkeld, zoals de werk-longen check, de e-learning signaleren beroepslongziekten en het zorgpad beroepsgerelateerde longziekten. De oprichting van het Lexces en het ISBG is in zekere zin een bekroning voor alle inspanningen -samen met vele anderen- om beroepsziekten structureel meer op de kaart te krijgen.
In de eerste maanden bij het IAS heb ik meer beeld gekregen van de asbestproblematiek. Tijdens de bijeenkomst van de Asbestslachtoffers Vereniging Nederland werd mij de problematiek het meest duidelijk, door de zichtbaar hoge ziektelast van de slachtoffers. Ik sprak daar met meerdere mensen die een aanvraag voor een financiële tegemoetkoming hebben ingediend bij het IAS. Het verbaast mij dat er nog steeds een verjaring voor asbest geldt van dertig jaar. Doordat de meeste mensen pas na dertig jaar ziek worden, betekent dit in de praktijk meestal dat vorderingen van asbestslachtoffers op voormalige werkgevers al verjaard zijn voordat de schade aan het licht komt. Dat onrecht willen we bestrijden.
In de eerste maanden bij het ISBG heb ik mij vooral beziggehouden met de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB). Deze regeling is in het leven geroepen om maatschappelijke erkenning te geven aan mensen die door het werk allergisch beroepsastma, longkanker door asbest of de ‘schilderziekte’ OPS hebben opgelopen. Er is hard gewerkt om de TSB te starten. Op dit moment zien we dat de regeling nog tamelijk onbekend is bij slachtoffers en zorgverleners. We werken daarom aan een bredere bekendheid bij deze doelgroepen. Ook werken we er -samen met onze ketenpartners- aan dat de regeling zo goed mogelijk gaat doen waarvoor deze is bedoeld: op een laagdrempelige, niet bureaucratische en compassievolle wijze recht doen aan slachtoffers van het werken met gevaarlijke stoffen.
Informatie over het belangrijke werk van het IAS en ISBG is in onze jaarverslagen te vinden. In het ISBG Jaarverslag gaan we onder andere in op de opbouw van het ISBG en de eerste aanvragen van slachtoffers. In het IAS Jaarverslag gaan we onder meer in op de tegemoetkomingen die zijn toegekend en de bemiddelingen die zijn uitgevoerd. In beide jaarverslagen komen meerdere mensen aan het woord die een aanvraag bij het IAS of ISBG hebben ingediend. Ik nodig u van harte uit de jaarverslagen te bekijken!
Emiel Rolink
Directeur IAS en ISBG
e.rolink@ias.nl
April 2024
Het IAS-jaarverslag 2023 is te vinden op www.ias.nl. Klik op deze link voor het jaarverslag
Het ISBG-jaarverslag 2023 is te vinden op www.isbg.nl. Klik op deze link voor het jaarverslag