Gulle donaties zijn steun in de rug voor onderzoek naar asbestkanker

Een fors bedrag, zo mag de genereuze schenking worden genoemd die Truus Schön-Brockhoff (79) in april 2022 deed aan het Instituut Asbestslachtoffers. Daarmee gaf ze een deel van de tegemoetkoming terug die haar inmiddels overleden man conform de TAS-regeling in 2020 heeft ontvangen. Haar donatie komt ten goede aan het onderzoek naar nieuwe behandelingen voor mesothelioom door het Antoni van Leeuwenhoek (AVL).

De ziekte van haar man is terug te voeren op het sloopwerk aan asbesthoudend materiaal, toen hij nog een twintiger was. ‘Mijn man heeft zijn hele leven in de bouw gewerkt. Hij rookte niet en dronk geen druppel alcohol’, blikt ze terug. ‘Hij was nooit ziek, maar toch kreeg hij op 81-jarige leeftijd de diagnose mesothelioom. Hij is ziek geworden door toedoen van een ander, want hij heeft tijdens zijn werk geen enkele bescherming gekregen.’

Van de tegemoetkoming kocht het echtpaar een nieuwe auto. ‘Maar vanaf het moment dat mijn man was overleden, reed ik daar niet meer prettig in’, zegt ze. Het voertuig stond immers min of meer symbool voor de ziekte van haar man. Ze besloot de auto te verkopen en schonk de opbrengst grotendeels aan Alzheimer Nederland, KWF Kankerbestrijding en het IAS. Longarts Sjaak Burgers van het AVL noemt de donaties de ‘kers op de taart’ voor het belangrijke onderzoek naar nieuwe behandelingen, dat altijd veel geld kost. Mede dankzij de donaties van dit jaar is een begin gemaakt met de ontwikkeling van een nieuw computerprogramma, waarmee CT-scans van patiënten op basis van kunstmatige intelligentie kunnen worden geanalyseerd. ‘Het programma helpt bij het stellen van de diagnose, om te meten of een tumor onder behandeling groeit of kleiner wordt en hoe betrouwbaar dat is’, zegt Burgers. ‘We zijn tevreden over hoe de tumoren kunnen worden opgemeten. Nu gaan we kijken of het in andere ziekenhuizen net zo goed werkt. Als dat zo is, dan willen we het programma online beschikbaar stellen zodat elke longarts in Nederland en daarbuiten het kan gebruiken.’

Snellere diagnose

Onderzoek naar de behandeling van mesothelioom en ook asbestose heeft ertoe geleid dat patiënten vandaag de dag een langere levensverwachting hebben dan pakweg tien of twintig jaar geleden. Daardoor is de urgentie om de diagnose snel te stellen toegenomen. Longartsen zijn hier dan ook alerter op geworden, meent Burgers. ‘Rond 2000 maakte het gek genoeg niemand wat uit of je snel wist dat je een asbestgerelateerde ziekte had. Als je het wist, dan wist je het. Maar het had verder geen consequenties, want er waren geen goede behandelingen. Tegenwoordig worden er meer en vaker biopten genomen. Door immuuntherapie die we als longartsen sinds 2022 mogen voorschrijven, zijn na drie jaar nog twee keer zoveel mensen met mesothelioom in leven dan met chemotherapie. Bovendien komen asbestslachtoffers sinds de oprichting van het IAS in aanmerking voor de financiële tegemoetkoming. Ook in dat opzicht is het belangrijk om de diagnose snel boven water te krijgen.’

Bij diverse typen longkanker wordt de behandeling zelfs effectiever door een combinatie van chemotherapie en immuuntherapie. Het AVL heeft onderzocht of dat ook geldt voor mesothelioom. Daar hoopt het binnenkort de resultaten van te krijgen. In de toekomst is volgens Burgers meer onderzoek nodig naar aanvullende medicijnen, met name omdat de winst van immuuntherapie bij minder agressieve typen mesothelioom nog niet heel groot is. ‘Bij longtumoren wordt immuuntherapie met medicijnen gecombineerd, waarvan de eerste resultaten heel mooi zijn. Daar moet nog veel internationaal onderzoek naar worden gedaan. En de farmaceutische industrie moet daadwerkelijk zo zijn geïnteresseerd dat ze het verder wil oppakken.’

Donaties zijn hartverwarmend

Schön-Brockhoff is blij dat er een concrete bestemming aan haar donatie is gegeven. ‘Ik heb het geld gedoneerd zodat het AVL onderzoek kan doen naar eventueel een medicijn, of een behandeling voor asbestkanker. Bij mijn man is het allemaal op niets uitgelopen, maar ik hoop echt dat er ooit een manier komt om mensen te genezen. Al vinden ze maar iets dat de ziekte stabiliseert, dan zou dat al heel mooi zijn.’

Voor Burgers zijn de donaties ook een morele steun in de rug. ‘Als je kanker hebt, dan staat je hele leven op zijn kop. Dat er mensen zijn die in die nare situatie ook nog aan anderen kunnen denken, is werkelijk hartverwarmend.’ Of hij hoopt dat nog meer mensen geld geven? ‘Ik hoop dat de mensen vooral voor zichzelf kiezen. De situatie van veel asbestslachtoffers is al problematisch genoeg. Als je moeilijk kunt rondkomen en het geld gebruikt om bijvoorbeeld de energierekening te betalen, is dat wat mij betreft ook een heel goed doel. Dat neemt niet weg dat de donaties voor wetenschappelijk onderzoek heel welkom zijn en goed besteed zullen worden.’

Dennis Derksen
September 2022